Algılama Sonuçları

algılama

algılamak

ifraz

Arapça frz kökünden gelen ifrāz إفراز z "1. ayırma, ayrıştırma, özellikle hukukta bir malı hisselere ayırma, 2. salgılama" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça aynı anlama gelen faraza فرز z fiilinin ifˁāl vezni (IV) masdarıdır.

aşikâr

Farsça āşikār veya āşkār آشكار z "açık, belli, belirgin" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen āşkārak sözcüğünden evrilmiştir. (NOT: Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde āviş-kāra- "açığa çıkarmak, açık kılmak" fiili ile eş kökenlidir. Avestaca fiil Avesta (Zend) dilinde āviş "belli, bilinen, görülen" sözcüğünden türetilmiştir. ) Avestaca sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *āw-is- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *au-⁴ "duymak, algılamak" kökünden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için estetik maddesine bakınız.

aşina

Farsça āşnā veya āşinā آشنا z "bilinen, tanıdık" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen āşnāk sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) āşnūtan, āşnāv- "duymak, algılamak, bilmek" fiilinden türetilmiştir. Orta Farsça fiil Eski Farsça ā-χşnav- "bilmek" fiilinden evrilmiştir. Eski Farsça fiil Eski Farsça ve Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen χşnā-, χşnās- fiilinden ?+ önekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için +şinas maddesine bakınız.

anestezi

Fransızca anésthesie "uyuşturma, duyumsuzlaştırma" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Yeni Latince anaesthesia sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: 1848 Sir J.Y. Simpson, İng.) Bu sözcük Eski Yunanca aisthánō αισθάνω z "duymak, algılamak" fiilinden an+ önekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için estetik maddesine bakınız.

endokrin

İngilizce endocrine "iç salgılara ilişkin, tıpta hormonların genel adı" sözcüğünden alıntıdır. İngilizce sözcük Eski Yunanca krínō κρίνω z "salgılamak" fiilinden endo+ önekiyle türetilmiştir.

estetik

Fransızca ésthetique "güzelliğe ilişkin [sıf.], güzellik teorisi [ad]" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Almanca aynı anlama gelen aesthetisch sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: 1750, A. T. Baumgarten, Alman filozof.) Bu sözcük Eski Yunanca aisthētá αισθητά z "duyu organlarıyla algılanabilen şeyler, görülenler" sözcüğünden +ikos sonekiyle türetilmiştir. Yunanca sözcük Eski Yunanca aisthánō αισθάνω z "algılamak, duymak, duyumsamak" fiilinin nötr hal çoğuludur. Yunanca fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *awis-dhyo- "duyu-verme, kulak koyma" biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *au-⁴ "duymak" kökünden türetilmiştir.

telepati

Fransızca télépathie "'uzaktan algılama', duyu organları aracılığı olmaksızın algılama" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük İngilizce aynı anlama gelen telepathy sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: 1882 Henry Myers, İng. yazar.) Bu sözcük Eski Yunanca têlos τῆλος z "uzak" ve Eski Yunanca páthos πάθος z "his, duygu" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için tele+¹, pato+ maddelerine bakınız.

sansasyon

Fransızca sensation "1. duyum, algı, duyarlık, 2. duygusal galeyan, heyecan verici haber" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Geç Latince sensatio "duyum" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince sentire, sensat- "duymak, hissetmek, algılamak" fiilinden +tion sonekiyle türetilmiştir.

santimantal

Fransızca sentimental "duygusal, duygulu" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük İngilizce aynı anlama gelen sentimental sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: 1767 Laurence Sterne, İng. romancı.) Bu sözcük İngilizce sentiment "duygu" sözcüğünden +alis sonekiyle türetilmiştir. İngilizce sözcük Geç Latince sentimentum sözcüğünden alıntıdır. Geç Latince sözcük Latince sentire, sens- "duymak, hissetmek, algılamak" fiilinden +mentum sonekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için sansasyon maddesine bakınız.

sekresyon

Fransızca secrétion "salgı" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Latince secernere, secret- "ayrışmak, (sıvı) süzülmek, salgılamak" fiilinden +tion sonekiyle türetilmiştir. Bu sözcük Latince cernere, cret- "ayırmak" fiilinden se+ önekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için sertifika maddesine bakınız.