Tümen kelimesi Türkçe'de "'büyük ölçü', çok büyük sayı, onbin sayısı" anlamına gelir.
Proto-İranca (Ana-İranca) yazılı örneği bulunmayan *tu-māna "'büyük ölçü', çok büyük sayı, onbin sayısı" sözcüğünden alıntıdır.
Tümen kelimesi tarihte bilinen ilk kez tümen "onbin" Orhun Yazıtları (735) : Tabgaç Oŋ tutuk béş tümen sü kelditümen "büyük küme, İran'a özgü bir askeri birlik" [ (1600 yılından önce) ]tümen tümen "pek çok (argo)" [ A. Fikri, Lugat-ı Garibe (1889) ]tümen "orduda bir birlik, fırka" [ Resmi Gazete (1934) ]tümgeneral "[< tümen-general] tümen kumandanı" [ Osmanıcadan Türkçeye Cep Kılavuzu (1935) ] eserinde yer almıştır.
Bu kelimenin kökeni ve ayrıntılı kaynak için kelimeyi etimoloji sözlüğünde inceleyebilirsiniz: Tümen kelime kökenini göstermek için tıklayın.
İrani kaynak için bkz. Bailey 1985: 120. Toharca tmān/tumane bir İrani dilden alıntı olmalıdır. Cf. Douglas Adams, A Dictionary of Tocharian B 301. || TTü sözcük askeri kullanımda sadece “İran ordusuna özgü bir birlik” anlamında kaydedilmiştir. Ancak Farsça tuman (onbin, bir askeri birlik) biçimi Asya Türkçesinden alınmıştır.
Bu kelimeye benzer bazı kelimelere göz atın; tümen, beton, bitüm
Veya Tümen kelimesi hakkında ayrıntılı bir arama başlatmak için buraya tıklayın.